از سال ۱۳۴۵ خورشیدی طرح کارخانه‌های ماشین‌سازی و آلومینیوم و هپکو به مرحله اجرا درآمد. کارخانه آلومینیوم ایران (ایرالکو) در سال ۱۹۷۲ میلادی با همکاری منطقه‌ای در سازمان پیمان مرکزی با همکاری محدود شرکت رینولدز آمریکا و دولت پاکستان تأسیس شد. بعد از انقلاب کلیه سهام این دو کشور متعلق به ایران گردید. وجود این کارخانه و ۵۰۰ کارگاه کوچک و بزرگ وابسته به این صنعت اراک را به یکی از قطب‌های تولید آلومینیوم در کشور و خاورمیانه تبدیل کرده است.
شرکت واگن پارس اولین کارخانه تولیدکننده واگن و لوکوموتیو کشور و بزرگترین تولیدکننده خودروهای ریلی در خاورمیانه است که در سال ۱۳۵۴ خورشیدی تأسیس گردید. وجود ۱۰۰ شرکت وابسته به صنایع ریلی در کنار کارخانه، شهر اراک را به عنوان مرکز صنعت ریلی کشور معرفی کرده است.
کارخانه کمباین‌سازی ایران (ایران‌جاندیر سابق) به عنوان اولین و تنها کارخانه تولید کمباین کشور و شرکت هپکو به عنوان اولین و تنها کارخانه تولید ماشین‌آلات راهسازی در ایران و خاورمیانه از جمله صنایع دیگر این شهر هستند. کارخانه ماشین‌سازی اراک از کارخانه‌های قدیمی شهر بزرگترین تولیدکننده تجهیزات پتروشیمی و پالایشگاه، صنایع نفت و گاز، ترابری، سیمان و معدن در کشور است.
|
نام |
سال تأسیس |
رده فعالیت |
محصولات تولیدی |
|
۱۳۴۷ |
تجهیزات صنایع سنگین |
تجهیزات نفت و گاز، پتروشیمی پالایشگاهی، ترابری، سیمان و معدن |
|
|
۱۳۴۸ |
فلزات |
تولید آلومینیوم و شمش آلومینیومی |
|
|
۱۳۴۸ |
ماشین‌های کشاورزی |
تولید کمباین غلات و بسته‌بند علوفه |
|
|
۱۳۵۱ |
ماشین‌آلات |
مونتاژ ماشین‌آلات راهسازی، معدنی و کشاورزی |
|
|
۱۳۵۳ |
تجهیزات صنایع سنگین |
تجهیزات صنایع نفت و گاز پتروشیمی و پالایشگاهی و نیروگاهی |
|
|
۱۳۵۳ |
نیرو |
دکل انتقال نیرو |
|
|
۱۳۵۴ |
ترابری ریلی |
واگن و لکوموتیو |
|
|
۱۳۷۹ |
معدن |
تولید سولفات سدیم |
|
|
۱۳۷۳ |
ماشین‌آلات |
تولید بالابرهای هیدرولیکی و جرثقیل‌های پشت کامیونی |
یکی از مشکلاتی که صنایع شهر با آن مواجه شده‌اند عدم گردش سرمایه و کمبود نقدینگی است که تورم، حمایت نکردن بانک‌ها در تأمین نقدینگی صنایع و برگشت‌ناپذیری مطالبات از کارفرمایان باعث افزایش این مشکل شده است. بی‌توجهی به نوسازی صنایع مادر و واگذاری پیمانها و پروژه‌ها به تولیدکنندگان و پیمانکاران خارجی با توجه به تولید داخلی و اجرای نادرست اصل ۴۴ از دیگر مشکلات پیش روی صنعت در شهر اراک عنوان می‌شود.
واگذاری صنایع به بخش خصوصی و قانون هدفمند کردن یارانه‌ها نیز اثر منفی مهمی بر روی صنایع شهر گذاشته است، به صورتی که برخی از کارخانه‌ها تعطیل و برخی مجبور به تعدیل نیروی کار خود شده‌اند که این مورد نگرانی در مورد ایجاد بحران اجتماعی در شهر را افزایش داده است.
از دیگر مشکلات صنعت شهر اراک تأثیر تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران بوده است. تحریم‌های اقتصادی باعث ایجاد سیستم انقباضی در شبکه بانکی شده است و شبکه بانکی را دچار رکود کرده و مشکل نقدینگی در صنایع را افزایش داده است. این تحریم‌ها برخی از صنایع شهر را به مرز ورشکستگی نیز نزدیک کرده است
صنعت قهوه